Pompa ciepła a koszty eksploatacji – jakich się spodziewać?
Koszt eksploatacji pompy ciepła jest naprawdę niski. Wynika to przede wszystkim z wysokiej efektywności energetycznej tego urządzenia. Wszelkie koszty są związane z energią elektryczną zużywaną przez sprężarkę. Istnieje jednak wiele sposobów, by zmniejszyć wpływ tego czynnika na wydatki. Jak zredukować do minimum koszt ogrzewania pompą ciepła? I jakie inne aspekty należy wziąć pod uwagę przy szacowaniu wydatków związanych z eksploatacją pompy?
Z tekstu dowiesz się:
- jakie czynniki wpływają na zużycie energii elektrycznej przez pompę,
- jak zmienia się koszt eksploatacji pompy ciepła wraz ze zmianą taryfy na zakup energii na korzystniejszą.
Koszty eksploatacji pompy ciepła zależą ściśle od jej efektywności. Efektywność energetyczna pompy jest opisywana przez wartość parametrów COP lub SCOP. Przedstawiają one odpowiednio: efektywność energetyczną chwilową oraz średnioroczną. Dla właściciela pompy ciepła najbardziej interesujące będą przewidywane koszty eksploatacji urządzenia. Ich nieznajomość może utrudnić podjęcie decyzji o zakupie pompy ciepła.
Pompa ciepła a koszty eksploatacji związane ze zużyciem energii elektrycznej
Koszt ogrzewania pompą ciepła jest bezsprzecznie niższy niż koszt eksploatacji konwencjonalnych źródeł ciepła. Trzeba jednak pamiętać, by przy szacowaniu kosztów wziąć pod uwagę takie kwestie, jak:
- standard energetyczny budynku,
- rodzaj systemu grzewczego,
- typ pompy ciepła,
- zapotrzebowanie gospodarstwa domowego np. na ciepłą wodę użytkową.
Jak łatwo zauważyć, na zużycie przez pompę ciepła energii elektrycznej wpływa bardzo wiele czynników. Część z nich da się zoptymalizować jeszcze na etapie projektowania systemu grzewczego. Inne z kolei można uwzględnić podczas bieżącej eksploatacji pompy ciepła. Do grupy pierwszych czynników należy w szczególności sam typ systemu grzewczego. Temperatury robocze obiegu grzewczego wpływają decydująco na efektywność pracy pompy ciepła. Zależy od nich także zakres pracy pompy ciepła, czyli tzw. punkt biwalencyjny, w którym pompa ciepła będzie musiała być wspomagana pracą kotła grzewczego.
Istnieją sposoby, by znacząco obniżyć koszt eksploatacji pompy ciepła – i nie ograniczają się one jedynie do zmiany taryfy na zakup energii. Możesz na przykład zasilić obieg wtórny pompy ciepła za pomocą kolektorów słonecznych lub zmniejszyć zużycie prądu dzięki instalacji fotowoltaiki. Jeśli w Twoim domu pracuje pompa ciepła powietrze-woda, koszty eksploatacji zmniejszą się dzięki instalacji ogrzewania podłogowego – możesz w ten sposób obniżyć koszty ogrzewania budynku nawet o 15-20%.
Rzeczywiste koszty ogrzewania pompą ciepła i koszty eksploatacji domu
Aby sprawdzić, o ile zmniejszą się rachunki za ogrzewanie po zainstalowaniu pompy ciepła, przeanalizowaliśmy przykład domu jednorodzinnego. Wybudowany w 2011 roku, o powierzchni ogrzewanej 210 m², był użytkowany przez 4 osoby.
| System | Opis |
|---|---|
| Zasilanie energią budynku |
|
| Źródło ciepła |
|
| System grzewczy |
|
| Ciepła woda użytkowa |
|
| Wentylacja i chłodzenie |
|
Z porównania zużycia energii elektrycznej w roku bez pompy ciepła i w roku, w którym pompa ciepła była głównym urządzeniem grzewczym, wynika, że dzięki pompie ciepła zużycie energii zmalało o 2,6%, mimo dłuższego okresu grzewczego. Zużycie energii na ogrzewanie zmalało o 3%, a koszty ogrzewania – o 3,8%.
Na zmniejszenie kosztów ogrzewania cwu wpłynęła instalacja solarna, która pokryła ok. 50% zapotrzebowania na ciepło. Zapewniła również korzystne warunki regeneracji dolnego źródła ciepła poza sezonem grzewczym.
Co możesz zrobić, by korzystanie z pompy ciepła było jeszcze tańsze?
Koszt eksploatacji pompy ciepła – jak jeszcze bardziej je obniżyć?
Jeśli korzystasz z automatyki – czyli regulatorów, które sterują pompą ciepła, optymalizując proces ogrzewania budynku – łatwo możesz oszacować zużycie energii elektrycznej przez pompę. A co za tym idzie – kontrolować koszt eksploatacji pompy ciepła.
Dokładne określenie zużycia energii jest możliwe po założeniu oddzielnego licznika dla pompy ciepła i jej osprzętu (grzałka elektryczna, pompa obiegu solanki itd.). Koszty zakupu energii będą jednak zależeć nie tylko od jej zużycia, ale także od taryfy zakupowej.
W większości przypadków wybór 2-strefowej taryfy energetycznej będzie opłacalny. Co prawda koszt energii w tzw. porze szczytu jest wyższy niż w taryfie 1-strefowej, ale jednocześnie poza szczytem koszty są znacznie niższe. Odpowiednia nastawa czasów pracy pompy ciepła pozwala korzystać w większej mierze z tańszej energii w godzinach pozaszczytowych.
W przykładowym domu spełniającym Warunki Techniczne WT 2021 cena energii kupowanej w 2016 roku wynosiła 0,569 zł/kWh brutto. Zmiana taryfy na zakup energii spowodowała, że średnia cena energii w tym domu obniżyła się w 2018 roku do 0,437 zł/kWh brutto. Różnica oznacza więc w tym przypadku zmniejszenie kosztów o ponad 23%. Im więcej energii zużywanej będzie poza szczytem (np. dla taryfy G12w w dni robocze w godzinach 22:00-06:00, 13:00-15:00 oraz święta i weekendy), tym większa korzyść finansowa.
Oszczędnościom sprzyja również stosowanie zaawansowanych regulatorów, instalacji ogrzewania podłogowego oraz masywna konstrukcja budynku. Zwiększona akumulacja ciepła pozwala na ograniczanie pracy pompy ciepła w okresach wysokich cen energii elektrycznej.
Sprawdź, jak możesz kontrolować ogrzewanie domu i wody za pomocą regulatora.