Budowa małego domu – co wybrać do energooszczędnego ogrzewania?
Komfort cieplny w budynku zależy przede wszystkim od doboru odpowiedniego urządzenia grzewczego. Nowo wybudowane domy są z reguły energooszczędne i mają małe zapotrzebowanie na ciepło, jednak ogrzewanie mniejszego budynku nie jest wcale prostsze niż ogrzewanie dużego domu. Jakie ogrzewanie do małego domu wybrać? Czy pompa ciepła do małego domu będzie odpowiednia oraz jakie są inne opcje do wyboru? Przeczytaj i dowiedz się, jakie rozwiązanie będzie najlepsze!
Z tekstu dowiesz się:
- jak obliczyć zapotrzebowanie energetyczne budynku,
- jakie źródła ciepła można wybrać,
- jak wygląda prognoza grzewcza dla 4-osobowej rodziny.
Na początku warto określić co oznacza hasło „mały dom”. Jest to kwestia sporna, ale przyjmuje się, że mały dom to budynek do 120 m². I budynek o takim metrażu będzie przedmiotem przykładowe analizy, aby wybrać najtańsze ogrzewanie małego domu, które przy okazji będzie przyjazne dla środowiska.
Ogrzewanie małego domu prądem – jak wyliczyć zapotrzebowanie?
Mały dom oznacza zwykle nieduże zapotrzebowanie na moc grzewczą, w związku z tym stosowane urządzenia nie będą tak duże, jak w przypadku domów 200-300 m². Pierwszy krok do odpowiedzenia na pytanie czym ogrzewać mały dom, jest określenie potrzeb cieplnych budynku.
W dużym uproszczeniu możemy określić szacowane zapotrzebowanie na ciepło na podstawie powierzchni budynku oraz standardu energetycznego budynku. Jeśli nie mamy podanej konkretnej wartości strat ciepła, to zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania domu określane jest w kWh i w przybliżeniu wynosi:
| Standard energetyczny budynku | Energia użytkowa | Jednostki | Opis |
|---|---|---|---|
| Nieodpowiednia izolacja | 170 | kWh/(m2 × rok) | Budynek bez izolacji termicznej przegród zewnętrznych, wentylacja grawitacyjna |
| Standard WT 2008 | 120 | kWh/(m2 × rok) | Budynek – niski standard izolacji termicznej przegród zewnętrznych (10 cm ściany, 15 cm poddasze), wentylacja grawitacyjna, okna dwuszybowe |
| Standard WT 2017 | 80 | kWh/(m2 × rok) | Budynek o podwyższonej izolacji termicznej przegród (12 cm ściany, 20 cm poddasze), okna dwuszybowe, wentylacja grawitacyjna |
| Standard WT 2021 | 55 | kWh/(m2 × rok) | Budynek o dobrej izolacji termicznej (20 cm ściany, 25 cm poddasze), okna trzyszybowe, wentylacja mechaniczna |
| Budynek EU 40 | 40 | kWh/(m2 × rok) | Budynek o bardzo dobrej izolacji termicznej (25 cm ściany, 30 cm poddasze), okna trzyszybowe, wentylacja mechaniczna |
Zapotrzebowanie na ciepło budynku można zatem obliczyć:
- nowy budynek w standardzie WT 2021 120 m2 × 55 kWh/(m²*rok) = 6600 kWh/rok i przyjmując sprawność systemu centralnego ogrzewania na poziomie 85 % otrzymujemy 6600/0,85 = 7764 kWh/rok,
- gdy uwzględnimy również przygotowanie ciepłej wody użytkowej dla np. 4 osób przy dobowym poborze ciepłej wody – 50 l/osobę/dzień i temperaturze ciepłej wody 45°C otrzymujemy zapotrzebowanie ciepła na potrzeby c.w.u. około 2980 kWh/rok.
Roczne zapotrzebowanie takiego budynku na potrzeby c.o. i c.w.u. jest równe 10 745 kWh/rok. Jednak należy pamiętać, że jest to szacunkowe określenie zapotrzebowania na ciepło i nie może być podstawą do precyzyjnego doboru źródła ciepła. Stanowi to jedynie pomoc na etapie wstępnej koncepcji instalacji ogrzewania małego domu, również hybrydowego ogrzewania domu.
Czym ogrzewać mały dom? Źródła ciepła
O kosztach ogrzewania domu decyduje jego zapotrzebowanie na ciepło oraz rodzaj źródła ciepła. Jednym z proponowanych rodzajów źródeł ciepła są nowoczesne kotły kondensacyjne, które maksymalnie obniżają wydatki domowników na ogrzewanie, ponieważ są w stanie modulować swoją moc w zależności od potrzeb, bez niepotrzebnych strat energii.
Jakie ogrzewanie do małego domu sprawdzi się najlepiej? Trzeba wziąć pod uwagę kilka czynników. W małych domach często brakuje przestrzeni na kotłownię i znajduje się ona w niewielkim pomieszczeniu, dlatego warto wybrać urządzenie o mniejszych wymiarach, wyróżniające się bardzo dobrą sprawnością. W tej roli odpowiedni będzie np. wiszący kocioł gazowy kondensacyjny ecoTEC plus VC o mocy nominalnej 15, 20, 25 lub 30 kW (w zależności od modelu). Dzięki kompaktowej budowie zmieści się na małej przestrzeni. Można go zawiesić na ścianie, z podłączeniem do instalacji gazowych, a pod nim umieścić zasobnik wody VIH R. Oprócz wersji ecoTEC plus VC dostępne są również inne warianty: kocioł dwufunkcyjny (ecoTEC plus VCW) oraz z wbudowanym zasobnikiem (ecoTEC plus VCI), które można zakupić w wielu wariantach mocy, żeby zapewnić odpowiednie dopasowanie do Twoich potrzeb.
Idealnie sprawdzi się powietrzna pompa ciepła do małego domu marki Vaillant – aroTHERM Split. Urządzenie to wyróżnia się przede wszystkim tym, że jest to jedna z najcichszych pomp ciepła powietrze/woda na rynku, a należy pamiętać, że jeżeli dom jest wolnostojący, to musi spełnić pewne związane z tym wymagania i najczęściej odległość od granicy działki do budynku to 4 m (jeśli nie ma okien, to mogą to być 3 m). W przypadku małych domów mamy również często do czynienia z małymi działkami i w takich przesmykach między budynkiem a granicą działki najczęściej instalowane są pompy ciepła. Cicha praca pompy jest w takiej sytuacji niezwykle ważna. Poza tym aroTHERM Split składa się z dwóch jednostek połączonych ze sobą. Jednostka zewnętrzna może zostać zainstalowana np. na ścianie domu. Dzięki jednostce wewnętrznej – uniTOWER, która zajmuje tylko tyle miejsca co lodówka, oszczędzasz cenną przestrzeń w małym budynku. W uniTOWER znajdziesz zintegrowany zasobnik c.w.u do przechowywania ciepłej wody, która wystarczy na normalne wymagania czteroosobowej rodziny.
Ogrzewanie małego domu – zapotrzebowanie 4-osobowej rodziny
Ile zatem wyniesie ogrzanie małego domu i przygotowanie c.w.u. dla 4 osób? Znając zapotrzebowanie budynku na ciepło (kWh/rok), mnożąc przez cenę jednostkową wybranego paliwa lub paliw (ceny energii i gazu – stan na październik 2022 r.) uzyskamy szacunkowe koszty ogrzewania domu.
W przypadku pomp ciepła, jeśli w najbliższym czasie VAT za energię będzie wynosił 23 %, średnia cena prądu dla taryfy G11 wynosić będzie około 0,77 zł/kWh. Jeśli uwzględnimy sprawność powietrznej pompy ciepła (przy ogrzewaniu podłogowym przyjmujemy 3,5, natomiast przy ogrzewaniu grzejnikami 3,0), otrzymujemy kolejno koszt wytworzenia 1 kWh ciepła:
- 0,77 zł/kWh: 3,5 = 0,22 zł/kWh (ogrzewanie podłogowe, temperatura zasilania 35°C) i roczny koszt ogrzewania powietrzną pompą ciepła wyniesie około 0,22 zł/kWh × 10745 kWh/rok = 2364 zł/rok oraz 1827 zł/rok w przypadku dalszego obowiązywania obniżonej stawki VAT,
- 0,77 zł/kWh: 3,0 = 0,25 zł/kWh (ogrzewanie grzejnikami, temperatura zasilania 55°C) i roczny koszt ogrzewania powietrzną pompą ciepła wyniesie około 0,25 zł/kWh × 10745 kWh/rok = 2686 zł/rok oraz 2068 zł/rok w przypadku dalszego obowiązywania obniżonej stawki VAT.
W zależności jaką pompę zastosujemy – powietrzną, wodną czy gruntową, taką jak np. flexoTHERM, roczny koszt ogrzewania będzie się różnił.
W przypadku ogrzewania budynku kotłem gazowym kondensacyjnym średnia wartość opałowa gazu ziemnego wynosi 10 kWh/m3. Z kolei cena jednostki to 3,70 zł (szacunkowa wartość w taryfie W3 oferowanej przez PGNIG). Cena uzyskania 1 kWh energii będzie efektem dzielenia ceny jednostki przez średnią wartość opałową. W przypadku gazu ziemnego wyniesie zatem 0,37 zł/kWh. Biorąc pod uwagę analizowany budynek, roczny koszt ogrzewania gazem ziemnym wyniesie 0,37 zł/kWh × 10 745 kWh/rok = 3975 zł/rok oraz 3061 zł/rok w przypadku dalszego obowiązywania obniżonej stawki VAT.
Ogrzewanie małego domu nie musi kosztować majątku. Należy jednak wyjątkowo rzetelnie podejść do kwestii wyliczenia zapotrzebowania. Jeśli nie wiesz, jak się do tego zabrać, możesz poprosić specjalistów Vaillant o pomoc.
Przeczytaj też: Jak przygotować się do montażu instalacji hybrydowej?